Η στάση της κοινωνίας απέναντι στα άτομα με ιδιαιτερότητες διαφοροποιείται ανάλογα με την χώρα, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και το πολιτιστικό υπόβαθρο. Έτσι σε κάποιες χώρες, όπως η Κίνα και η ανατολική Αφρική, οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες θεωρούνται σοφοί και προστάτες από τα κακά πνεύματα και στις σκανδιναβικές θεοποιούνται .Στην αρχαία Αίγυπτο οι νάνοι ήταν μορφές λατρείας, ενώ απαγορευόταν αυστηρά η βρεφοκτονία των ανάπηρων βρεφών. Σε άλλες όμως τους έβλεπαν ως φορείς αμαρτιών και ακάθαρτων πνευμάτων, τους απομάκρυναν ή τους εγκατέλειπαν μετά την γέννησή τους.
Στην αρχαία Ελλάδα, εικάζονταν ότι οι Σπαρτιάτες έριχναν τα ανάπηρα παιδιά στον Καιάδα, ένα απότομο βάραθρο όπου δεν γλίτωνε κανείς. Οι έρευνες των τελευταίων δεκαετιών απέδειξαν ότι ήταν μύθος, αφού χρησιμοποιούνταν κυρίως για τους αιχμάλωτους πολέμου και τους προδότες. Εξάλλου ο Αγησίλαος, ο διάσημος βασιλιάς της Σπάρτης ήταν χωλός.
Στην Αθήνα του Περικλή τα άτομα με αναπηρίες δικαιούνταν ένα κατώτατο μισθό, όχι ως φιλανθρωπία, αλλά σαν υποχρέωση του κράτους πρόνοιας .Ο ίδιος ο Περικλής βέβαια απεικονίζονταν πάντα με περικεφαλαία, λόγω μιας δυσμορφίας που είχε στο κεφάλι. Οι αρχαίοι Έλληνες έδιναν μεγάλη σημασία στην υγεία και διάπλαση του σώματος αλλά και στην καλλιέργεια του πνεύματος και την δύναμη του λόγου. Γι’ αυτό και προσωπικότητες όπως ο Όμηρος δοξάστηκαν, αφού παρά την τυφλότητα του, υπήρξε ιδιοφυής. Ο Δημοσθένης που περιγράφεται ως άσχημος, καχεκτικός και τραυλός και ανεπιθύμητος στις παλαίστρες καταφέρνει να γίνει από τους γνωστότερους ρήτορες.
Ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Πλούταρχος, ο Ηρόδοτος μέσα από τα έργα τους φανερώνουν τις κοινωνικές αντιλήψεις τους. Ο Ιπποκράτης μιλάει επιστημονικά για πρώτη φορά για τους ανθρώπους με επιληψία, που θεωρούνταν δαιμονισμένοι μέχρι τότε .Και μπορεί οι βασιλείς και οι ήρωες να πρέπει να είναι υγιείς και αρτιμελείς, αλλά η μυθολογία έχει θεοποιήσει την αναπηρία, μέσω του βασιλιά Ήφαιστου που είναι παντρεμένος με την ομορφότερη, την θεά Αφροδίτη.
Στα έργα των μεγάλων τραγικών, η αναπηρία και συνηθέστερα η τύφλωση χρησιμοποιείται ως μέσο τιμωρίας για άνομες πράξεις. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Οιδίποδα, που αυτοτιμωρείται βγάζοντας τα μάτια του, όταν μαθαίνει το κακό που έκανε. Οι μάντεις ήταν τις περισσότερες φορές τυφλοί και διέθεταν προφητικές ικανότητες. Πολλές μορφές της μυθολογίας χαρακτηρίζονται από δυσπλασία, όπως οι Κένταυροι, ο μονόφθαλμος γίγαντας Κύκλωπας Πολύφημος, ο Κέρβερος με τα τρία κεφάλια, η Γοργόνα, η Μέδουσα, η Σκύλλα, η Χάρυβδη και τέλος η Σφίγγα. Η αρχαία ελληνική σκέψη χαρακτηρίζεται από ανεκτικότητα απέναντι στους ανθρώπους με ιδιαιτερότητες αλλά και από έντονα μυθολογικά στοιχεία.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Αναγνώστης"
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου