Ο ρόλος, οι στόχοι και η μεθοδολογία του ειδικού παιδαγωγού

Η Ειδική Αγωγή περιλαμβάνει μια μεγάλη ομάδα ατόμων (στη συγκεκριμένη περίπτωση παιδιών , αφού με αυτά δουλεύουμε), όπου η αιτιολογία και ο ορισμός της διαταραχής τους ποικίλουν. Ωστόσο, μπορούμε να πούμε ότι το Ειδικό Μαθησιακό ή Παιδαγωγικό τμήμα μπορούν να παρακολουθήσουν παιδιά με :

• Αισθητηριακές δυσκολίες .
• Σωματικές αναπηρίες, σύνδρομα, χρόνιες ασθένειες, που συνοδεύονται από νοητική στέρηση και διαταραχές του λόγου.
• Διαταραχές συμπεριφοράς.
• Νοητική στέρηση.
• Ελλειμματική προσοχή – υπερκινητικότητα.
• Μαθησιακές δυσκολίες.
• Δυσλεξία.

Στο παρακάτω κείμενο θα επικεντρωθούμε κυρίως στα παιδιά με δυσλεξία και κυρίως στα παιδιά με Μ.Δ. που μπορούν να οφείλονται σε ελάχιστη εγκεφαλική δυσλειτουργία, ελλειμματική προσοχή, υπερκινητικότητα και οριακή νοημοσύνη ή ελαφρά καθυστέρηση τα οποία φοιτούν σε κανονικά σχολεία, αλλά οι δυσκολίες που έχουν είναι τόσο σοβαρές ώστε να μην είναι ικανά να τις ξεπεράσουν μόνα τους, στηριζόμενα στις δικές τους δυνάμεις, αλλά να χρειάζονται την βοήθεια των ειδικών .

Ο ρόλος του ειδικού παιδαγωγού (Ε.Π)

Ο Ε.Π. αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στη διαγνωστική ομάδα και την εκπαιδευτική πράξη. Συνεχίζει την παιδαγωγική έρευνα, συμπληρώνοντας συχνά την ιατροψυχολογική διάγνωση βλέποντας την συμπεριφορά του παιδιού, την συγκέντρωση προσοχής, την επίδοση του, τον προφορικό λόγο και τις γραπτές εργασίες του.


Στόχοι προγράμματος αντιμετώπισης των μαθησιακών δυσκολιών & της δυσλεξίας

• Ανάπτυξη του μηχανισμού ανάγνωσης .
• Ανάπτυξη της δεξιότητας για γραφή .
• Εκμάθηση γραμματικών κανόνων και συντακτικών με σκοπό την εξοικείωση του παιδιού με τον τομέα αυτό καθώς και προετοιμασίας για την διδασκαλία της καταληκτικής ορθογραφίας.
• Διδασκαλία της καταληκτικής ορθογραφίας.
• Εξοικείωση με την ανάλυση των λέξεων με την παραγωγή, σύνθεση, σημασία και ετυμολογία τους.
• Διδασκαλία της θεματικής ορθογραφίας.
• Ανάπτυξη και εμπλουτισμός λεξιλογίου τόσο στον προφορικό τόσο και στον γραπτό λόγο.
• Εκμάθηση περίληψης κειμένου και ανάλυσης του με σκοπό την βελτίωση της αναλυτικό συνθετικής ικανότητας του παιδιού.
• Οργάνωση της γραφής, της έκθεσης και άλλων γραπτών κειμένων με σχεδιαγράμματα και ασκήσεις παραγωγής λόγου.
• Διδασκαλία τρόπων απομνημόνευσης της προπαίδειας και γενικότερα μαθηματικών εννοιών, ακολουθιών, γραφικών παραστάσεων.
• Εκμάθηση τρόπου ανάγνωσης, κατανόησης και επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων.
• Συμβουλευτική του παιδιού και των γονέων για την σωστή οργάνωσης της μελέτης, την ανάπτυξη διαφόρων ικανοτήτων του παιδιού και ενημέρωση για τη φύση της δυσκολίας που αντιμετωπίζει, με σκοπό την τόνωση της αυτοεκτίμησης του και την σωστή αντιμετώπιση του.

Πολλές φορές όμως δημιουργούνται κάποια ερωτήματα που έχουν σχέση τόσο με τον τρόπο όσο και με τον χώρο που θα γίνεται η πραγματοποίηση αυτών των στόχων.
Πολλές φορές μας ρωτούν :
- πρέπει το παιδί να πάει σε κάποιον ειδικό ή σε κάποιο διαγνωστικό κέντρο όταν οι σχολικές του επιδόσεις είναι χαμηλότερες του προσδοκούμενου ;
- ναι, γιατί όσο πιο νωρίς ξεκινάει ένα παιδί την θεραπευτική αντιμετώπιση των δυσκολιών του, τόσο πιο γρήγορα επέρχεται η βελτίωση, τόσο μικρότερη είναι η απόκλιση από την μαθησιακή του ομάδα και το παιδί αποφεύγει έχοντας πάντα και μια έγκυρη γνωμάτευση, τις ατυχείς παρατηρήσεις στον χώρο του σχολείου και τις επιβλαβείς κριτικές για την σχολική του απόδοση. Έτσι δεν θα μειωθεί η αυτό εκτίμηση του και η δυσκολία που έχει θα το φορτίσει με τον μικρότερο δυνατό ψυχικό κόστος για τον ίδιο και την οικογένεια του, αποφεύγοντας έτσι την συσσώρευση αρνητικών συναισθημάτων που θα εκδηλωθούν μελλοντικά με αποστροφή για την μάθηση και με διαταραχές συμπεριφοράς και ψυχοσωματικά συμπτώματα.
Επιπλέον όταν η γνωμάτευση γίνεται από τους ειδικούς καθώς και η θεραπεία το παιδί και ο γονιός αποφεύγει να μπει στηνη παγίδα λανθασμένων διαγνώσεων που όλοι ξέρουμε ότι κατά καιρούς έχουν γίνει στιγματίζοντας την ζωή του παιδιού.
Μπορεί για τον γονιό η λύση ενός ατόμου που θα πηγαίνει στο σπίτι του και θα βοηθά το παιδί στα μαθήματα του σχολείου με χαμηλότερο πιθανόν οικονομικό κόστος και σπατάλη χρόνου αφού αποφεύγει και την διαδικασία μετακίνησης του, να φαίνεται η καλύτερη λύση, μακροπρόθεσμα όμως είναι εις βάρος του παιδιού και των γονιών του.
Γιατί δεν έχει νόημα να μάθει κάποιος το μάθημα της ιστορίας στο παιδί όταν το παιδί δεν γνωρίζει τον μηχανισμό της ανάγνωσης, δεν κατανοεί το κείμενο που διαβάζει, δεν έχει αναλυτικό συνθετική ικανότητα και μαθηματική σκέψη.
Το μόνο που θα καταφέρει ο γονιός είναι να εγκλωβιστεί σε μια σειρά χρόνιων και αναποτελεσματικών φροντιστηριακών μαθημάτων και να ξοδέψει πολύ περισσότερα τελικά, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα για το παιδί.
Οι συνεδρίες που γίνονται από ειδικούς έχουν καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα γιατί:
- οι ειδικοί πέρα από την αρχική τους μόρφωση επιμορφώνονται συνεχώς με ειδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια για τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης των μαθησιακών δυσκολιών και της δυσλεξίας
- χρησιμοποιούν το κατάλληλο οπτικό ακουστικό υλικό προσφέροντας πάντα ψυχολογική υποστήριξη στο παιδί και συμβουλευτική στους γονείς με τους οποίους βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία.
- Παράλληλα για την ταχύτερη αποκατάσταση δίνεται υλικό ασκήσεων όπου του παιδί μπορεί να το κάνει στο σπίτι του για την εμπέδωση όσων έχει διδαχθεί.
- Επιπλέον οι γονείς μπορεί να ελέγχουν την επίδοση του παιδιού με αξιολογητικά τεστ που γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Ακολουθώντας όλα τα παραπάνω το αποτέλεσμα σίγουρα θα είναι ελπιδοφόρο.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Αναγνώστης"