ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΥΠΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ

Η διάγνωση ενός παιδιού με ειδικές ανάγκες προκαλεί ανάμικτα και ποικίλα συναισθήματα. Τα στάδια που περνά κάθε οικογένεια ,δεν έχουν απαραίτητα διακριτά όρια. Οι γονείς δεν περνούν πάντα διαδοχικά από το ένα στάδιο στο άλλο, αλλά μπορεί να έχουν ανάμικτες συναισθηματικές αντιδράσεις. Οι συναισθηματικές μεταβάσεις της οικογένειας, εξάλλου βρίσκονται σε μια ρευστή διαδικασία. Ανάλογα με τα στάδια ανάπτυξης του παιδιού, τις περιόδους κρίσεων και στασιμότητας όπου τόσο η οικογένεια ,όσο και ο θεραπευτής μπορεί να βιώσουν την ματαίωση, τις πιθανές περιόδους αποχωρισμού, αν το παιδί χρειαστεί να νοσηλευτεί ,όταν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα σωματικής υγείας, την είσοδο του στο σχολείο, την ανησυχία για την επαγγελματική του αποκατάσταση, για τις σχέσεις του για το άλλο φύλο και την πιθανότητα δημιουργίας δικής του οικογένειας, την αγωνία τους για το μέλλον του όταν οι ίδιοι λείψουν απ’ τη ζωή αλλά και τον φόβο της απώλειας στις σοβαρές περιπτώσεις για τον επικείμενο θάνατο του.
Η γέννηση ενός παιδιού με ειδικές ανάγκες μπορεί να φέρει σε μια οικογένεια επιπρόσθετες δυσκολίες, όπως νέες οικονομικές απαιτήσεις, αλλαγή στην επαγγελματική ζωή των συζύγων – ίσως ο ένας από τους δύο γονείς να χρειαστεί να διακόψει την εργασία του για να φροντίζει το παιδί στο σπίτι – την διστακτικότητα του ζευγαριού στην προοπτική απόκτησης ενός άλλου παιδιού, αφού υπάρχει ο φόβος μήπως συμβεί πάλι το ίδιο. Αισθήματα κόπωσης από τις αυξημένες υποχρεώσεις και ενδοοικογενειακή ένταση, είναι συνηθισμένα. Οι μητέρες φαίνεται να επιβαρύνονται περισσότερο αφού αυτές σηκώνουν το μεγαλύτερο φορτίο, εκδηλώνοντας στην πορεία συμπτώματα αγχώδους διαταραχής και κατάθλιψης.
Ο τρόπος που οι γονείς ερμηνεύουν και αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του παιδιού, διαφοροποιείται από την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και την στάση που είχαν οι γονείς πριν από την διάγνωση απέναντι στις ασθένειες και την «διαφορετικότητα» και την σειρά γέννησης ανάμεσα στα αδέρφια, την κοινωνική θέση της οικογένειας, την σχέση του ζευγαριού και την ύπαρξη ή μη υποστηρικτικού συγγενικού ή φιλικού περιβάλλοντος.
Κάποιες οικογένειες αντιλαμβάνονται το ερχομό του παιδιού με ειδικές ανάγκες, ως μια δοκιμασία από το θεό. Είναι μια στάση πολύ θετική, αρκεί να μην εναποθέτουν την λύση του προβλήματος, στο θεό, υιοθετώντας έτσι μια παθητική στάση, μακριά από σύγχρονές θεραπευτικές μεθόδους.
Άλλοι, πιστεύουν ότι είναι θέλημα της μοίρας και πως ότι και αν κάνουν η εξέλιξη του παιδιού, εξαρτάται από δυνάμεις που δεν υπόκεινται στον έλεγχο των γονέων. Και άλλοι, θεωρούν ότι είναι ένα ακόμα αρνητικό γεγονός στη ζωή τους, αισθάνονται ότι δεν αντέχουν την ήδη επιφορτισμένη οικογενειακή τους κατάσταση και περιμένουν συνήθως από τρίτους να τους βοηθήσουν. Είναι συνήθως τα άτομα που λειτουργώντας εγωκεντρικά, δεν μπορούν να δουν, αφού δεν κοιτάζουν γύρω τους, ότι η ασθένεια, η αναπηρία, ο πόνος, γεννιούνται μαζί με τον άνθρωπο και ότι δεν υπάρχει οικογένεια που να μην δίνει, τον αγώνα της για κάποιο θέμα υγείας. Η πλειοψηφία όμως των οικογενειών, δεν ανήκει σε καμία από τις παραπάνω κατηγορίες. Η πλειονότητα των γονέων αποδέχονται την διαφορετικότητα του παιδιού τους. Αντιμετωπίζουν τη νέα οικογενειακή κατάσταση σαν μια πρόκληση, από την οποία πρέπει να βγουν νικητές. Καταφέρνουν να δουν και στα αρνητικά, την θετική πλευρά των πραγμάτων. Διαχωρίζουν την διαταραχή, από την υπόλοιπη προσωπικότητα του παιδιού, απολαμβάνοντας έτσι το υγιές του κομμάτι .Αναζητούν πληροφορίες για το πρόβλημα του παιδιού, εκπαιδεύονται ,αφού πρώτα βρουν τον κατάλληλο θεραπευτή, που θα τον αναγνωρίσουν όχι μόνο από τις γνώσεις, την επαγγελματική του εμπειρία αλλά και από την καλή του προαίρεση, να τους εξηγήσει και να τους καθοδηγήσει, σχετικά με την διαταραχή του παιδιού τους. Συνεργαζόμενοι με διάφορούς φορείς, θα ενδυναμώσουν την φωνή τους και μαζί με άλλους γονείς, θα διεκδικήσουν τα δικαιώματα των παιδιών τους.
Γιατί κανείς γονέας δεν μπορεί να επιλέξει αν το παιδί του θα γεννηθεί υγιές ή μη αλλά η στάση που θα κρατήσει απέναντι στην ασθένεια, είναι καθαρά δική του επιλογή.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Αναγνώστης"